Nusret Dişo Ülkü Vefat Etti
Kosova ve Makedonya Çağdaş Türk Edebiyatının ad yapmış isimlerinden yazar, şair, öykücü ve yayıncı Nusret Dişo Ülkü 85 yaşında hayatını kaybetti. (d. 24 Mart 1937-ö.16.01.2022)
Balkan Türkleri edebiyatının önde gelen isimlerden biri olan Ülkü, Prizren’de 1937 yılında doğdu. 1964 yılında Üsküp’e yerleşti. Yarım yüzyılı aşkın bir süre sürekli şiir ve hikâyeler yazdı, yayınladı. Sevinç, Tomurcuk, Kuş dergileri; Tan ve Birlik gazetelerinde yayıncılık ve yazarlık yaptı. Şiir ve hikâye kitapları yayınladı.
Ülkü, Naim Şaban, Nimetullah Hafız, Hasan Mercan, Aziz Buş ile birlikte İkinci Dünya Savaşı sonrası Kosova Çağdaş Türk Edebiyatının ilk kuşak kurucu kadro yazar ve şairleri arasındaydı. Çocuklara adanmış şiirlerden oluşan ilk eseri “Çocuklarla Ağaçlar 1963 yılında Üsküp’te “Koço Raçin” Yayınlarından çıkmıştır. Bu eserini 1965 yılında Diyeceklerim, ilk baskısı 1965 yılında çıkan Çocukların Elleri , 1972 yılında Üçgen, 1974 yılında Ozanlar Güncesi, 1977 yılında Tito Koçaklaması, 1981 yılında Dereden Tepeden, 1983 yılında Deniz ve Ben, 1984 yılında Tü-tü-tüü, 1992 yılında Çocuklar ve Büyük Çocuklar ve 1994 yılında Kabıma Sığmıyorum kitapları izledi. Nusret Dişo Ülkü’nün 2011 yılında Kapanık Aşk Açık Mektup ve Prizren Güzeli, 2012 yılında da Seve Seve Sevdim Şükre Geldim adlı şiir kitapları Yahya Kemal Beyatlı Derneği’nin “Dişo Türk Andaç” Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Josip Broz Tito, Atatürk, Orhan Veli, Oskar Daviço, Branko Radiçeviç, Özdemir Asaf, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hasan Şimşek, Yunus Emre, Süreyya Yusuf, Vasko Popa, Nazım Hikmet, Naim Şaban, Ranka Milanoviç, Radovan Pavlovski gibi yazar, edebiyatçı ve ad yapmış kişilere sunu şiirleriyle de bilinen Ülkü, Türkiyeli yazarlar yanı sıra çevirileriyle uğraştığı Yugoslav şair, yazar ve akımlarından da etkilenmiştir.
Branko Radiçeviç, Duşan Yakşiç, Yovan Yovanoviç Zmay, Branko Çopiç, Oskar Daviço, Vasko Popa gibi Yugoslav şairlerini başarıyla Türkçe’ye çeviren ve Yugoslav nazmını iyi tanıyan Ülkü, Nazım Hikmet, Orhan Veli, Melih Cevdet, Fazıl Hüsnü gibi şairleri tanıyıp, her iki kültürün şiir birikiminden de etkilenerek şiir yaratıcılığında güzel bir sentez yapmıştır ki ona özgün bir edebî kimlik kazandıran özellik de bu sentezdir. Türkçem, Kütük ve O Kent şiirleriyle Ülkü, Kosova Türklerinin millî bilinç ve millî kimliğine hitap etmiştir.
Nusret Dişo Ülkü, şiir yaratıcılığı dışında öykü yazarlığı da yapmıştır. Kara İsmet adlı öykü kitabı 1976 yılında Üsküp’te “Birlik” Yayınları tarafından basılmıştır. Ülkü, aynı kitabın ikinci baskısını 1993 yılında Üç Kedi adıyla İstanbul’daki “Çocuk Vakfı Yayınları”ndan çıkarmıştır.
1992 yılında emekli olan Ülkü, şiir ve yayın hayatına devam ederken, son dönemde Türkçe, Osmanlı İmparatorluğu, İslam konularında kitaplar yayınladı. Yahya Kemal Beyatlı Derneği’ni Üsküp’te kuran şair yazar Ülkü, son olarak kurduğu Dişo Türk Anaç Türk Yayıncılık başlığı altında kitap yayıncılığı yaptı. Eserlerinde Türkçe, Türklük, Allah sevgisi, İslam konularını işleyen Nusret Dişo Ülkü, Yugoslavya döneminden bu yana Balkanlar’ın Türkçe ve Türk İslam kültürünün yaşamasına gönül vermiştir. Prizren’siz yaşayabilirim ama Üsküp’süz yaşayamam sözüyle Üsküp’e ne kadar âşık olduğunu belirtmiştir. Ülker ve Türker adında iki oğlu ve Sevil adında bir kızı vardır.
Birçok ulusal ve uluslararası şiir şölenlerinde, edebiyat buluşmalarında, sempozyumlarda eski Yugoslavya ve daha sonra Kosova ve Makedonya Cumhuriyetlerindeki çağdaş Türk edebiyatını başarıyla temsil etti.
Ulusal ve uluslarası çapta birçok ödüle layık görüldü. “Doğru Yol” Türk Kültür Sanat Derneği Uluslararası “Süleyman Brina” Balkanlar Türk Kültürüne Hizmet Ödülüne layık görülen Ülkü, en son 2020 yılında Uluslararası Yılın TÜRKÇEM Dergisi Ödülünü aldı.